Vorige week las ik in de krant dat middelbare scholieren de lessen op school steeds saaier vinden. Op een schaal van 0 tot 100 procent, waarbij 100 staat voor ‘heel interessant’ en 0 voor ‘neutraal’, is er sprake van een daling van 12 naar 9,5 procent. Een hele zorgwekkende ontwikkeling.

Ook de gemiddelde cijfers van scholieren zijn iets gedaald, van een 6,9 naar een 6,8.

Ik moet denken aan de vraag van basisscholen die met DaVinci werken of willen gaan werken of we wel aansluiten op het middelbaar onderwijs. “Ik hoop het niet!” zeg ik dan vaak. Aan deze trends willen wij niet meedoen.

Bij DaVinci krijgen kinderen eigenaarschap over hun leerproces en mogen ze eigen verwonderingsvragen stellen die leiden tot Themawerken waarin ze samenwerken, creëren, soms programmeren, maar in ieder geval altijd zelf de regie houden en een totaal nieuw product maken.

En de meest genoemde verandering die leerkrachten die met ons werken constateren is: de kinderen vinden het zo leuk!

Hoe kan het dat het middelbaar onderwijs zo achterloopt? En wat kunnen we hen leren?

Ik denk dat ook hierin het toverwoord is: samenwerken. Overstijg je eigen vak, denk buiten de kaders van het curriculum van alleen Engels of Wiskunde maar kijk hoe je thematisch van je onderwijs een beleving kunt maken. En doe dat samen met het bedrijfsleven, culturele instellingen in de omgeving van de school, hogescholen en universiteiten.

We stoppen heel veel geld in onderzoek naar onderwijs, maar uitgevers van onderwijsmaterialen hoeven daar niks mee te doen. Al die prachtige inzichten en uitkomsten, kunnen ze links laten liggen. Wordt het geen tijd om bij die uitgeverijen eens te gaan moderniseren?

Ik zag laatst een wiskundeboek uit VWO-2 dat nagenoeg hetzelfde was als het mijne van 30 (!) jaar geleden. De stapsgewijze opbouw klopt als een bus, maar hoe kan het, dat dit prachtige vak, geen ontwikkeling heeft doorgemaakt waarin dat wat er geleerd wordt in een betekenisvolle context wordt geplaatst? Nergens wordt me duidelijk waarom je moet leren hoe de afgeleide van een formule in elkaar zit. Laat staan dat er een koppeling is naar een ander vak, zodat we bijvoorbeeld bij maatschappijleer of geschiedenis trends kunnen weergeven in grafieken met deze formule. En we weten vanuit wetenschappelijk onderzoek allang dat juist deze betekenisvolle context maakt dat kinderen betrokken zijn en gemotiveerd om hiermee aan de slag te gaan.

Voorlopig zal DaVinci zich richten op onderwijsmaterialen voor het basisonderwijs en voor kinderen van 0-4 jaar, maar mijn handen jeuken om het door te trekken naar de middelbare scholen!

Laat heerlijk Pakjesdag maar komen!

Afgelopen dinsdag was het weer zover, de Sinterklaas pakjesavond. We kijken er met elkaar naar uit en gaan zelfs eerder van ons werk naar huis, wat voor veel lange files op de Nederlandse wegen zorgde. Het gedicht en cadeau zit in de tas en de pepernoten staan te wachten. Eenmaal aangekomen wordt er volop gelachen, gesnoept en cadeautjes worden uitgepakt. Een heerlijk avondje!

Een dag later rijd ik op stille wegen naar een stadje in het westen van ons land. De leerkrachten zijn blij dat Sinterklaas is uitgezwaaid en ze zich weer kunnen richten op hun primaire taak, het onderwijs. Wel slim van deze school dat ze de kinderen de dag na pakjesavond tijd geven om met hun cadeautjes te spelen en zelf een studiedag gepland hebben. Het is tijd voor Schatgraven! Zonder schep weliswaar, maar we gaan zeker op zoek naar mooie schatten. Dat het plezier en de betrokkenheid van het kind en ook de ouders als pareltje wordt genoemd, zorgt voor een nog grotere lach op mijn gezicht dan het cadeautje van de Sint.

Deze school heeft begin dit schooljaar DaVinci uitgepakt en is speelruimte aan het ontdekken. Tijdens de studiedag delen we de ervaringen, inspireren we elkaar en maken we afspraken richting de komende fase van het implementatietraject. Vragen die aan bod komen zijn: Hoe ga ik om met de uitgeschreven lessen? Welke keuzevrijheid krijgt het kind? En hoe zorg ik ervoor dat ik kan doen wat ik graag met de kinderen wil doen zonder de doelen uit het oog te verliezen? Dit leidt tot mooie gesprekken en een stevige doorgaande lijn in de school.

Deze school heeft een jaar geleden een traject ingezet om tot een gedegen keuze voor een methode wereldverkenning  te komen. Er is vanuit de visie van de school een voorselectie gemaakt en vervolgens zijn ook wij uitgenodigd voor het geven van een presentatie aan het gehele team. Na een bezoek aan een school in de buurt die met DaVinci werkt, meerdere gesprekken met de werkgroep en het uitwerken van een aantal proeflessen is het besluit genomen.

Het implementatietraject werd vervolgens in gang gezet door het invullen van een Verlanglijstje. De werkgroep beantwoordt daarin vragen over alle lagen van de school die van belang zijn om de DaVinci methodiek stevig neer te kunnen zetten. Wat verwachten we van het team? Hoe geven we vorm aan de rijke leeromgeving? En hoe stimuleren we de ouderbetrokkenheid? De DaVinci Academie werkt samen met basisscholen om deze verlangens verder vorm te geven.

En als ik dan de dag na het gezellige sinterklaasfeest onderstaand ‘pakje’ voorbij zie komen weet ik zeker dat deze samenwerking tot een groot onderwijssucces heeft geleid. Op de foto is te zien hoe twee leerkrachten het thema Egyptenaren samen hebben geïntroduceerd door zich als Cleopatra en mummie te verkleden. En dan is de school nog maar net met DaVinci begonnen…

Door: Joutsen Okkema, regio-coördinator bij de DaVinci Academie, voormalig leerkracht en onderwijsvernieuwer

Een kleuter komt op school en ziet al wat klasgenootjes spelen op het blote voetenpad op het schoolplein. Ze hebben het gehad over het zintuig voelen en zo kunnen de kinderen het ook echt ervaren. Hij gaat naar binnen en hangt zijn jas op, geeft de leerkracht een hand en maakt even een kort praatje over de vogel die hij zo net buiten heeft gezien. Wat een wonder: die vleugels! Hij loopt naar zijn tafeltje en verzorgt zijn plantje die hij daarna op de vensterbank zet. Het is een Lepelplant die hij zelf heeft opgekweekt in de GrowWizzkid in de hal. Hij vond de veervormige nerven zo mooi en de leerkracht is blij met de extra zuurstof in de klas. Bovendien daalt van veel planten de bloeddruk en word je er rustig en gelukkig van. Het is voor veel kleuters nog wel moeilijk om zich echt verantwoordelijk te voelen voor de plant. De kleuter loopt door de klas en pakt de stempeldoos. Hij was bezig woorden te stempelen naar aanleiding van de les over de vlinder: ei, pop… Langzaam stroomt de klas vol met kinderen en dan klinkt het belletje. De dag begint. De kinderen kijken naar de leerkracht en die vraagt aan Sjoerd: “Weet jij welke dag het vandaag is?” Sjoerd wist al de hele week dat hij vandaag aan de beurt was, dus hij knikt: “Ja! Vandaag is het donderdag 19 september.” De klas kijkt naar de Tijdlijn van het jaar. Ze bespreken wie er die week nog jarig is en hoeveel nachtjes dat duurt. Ook de dag wordt doorgenomen. Daarna gaan de kleuters weer aan het werk in de hoeken en aan hun tafel, kinderen kunnen staan, zitten op een stoel en op de grond. Een groepje gaat met de leerkracht op het kleed zitten om nog eens het Engelse prentenboek te lezen. Aan de wand kun je de wandfries zien met daarop het Verhalend Ontwerp van Semmie schildpad. Semmie heeft een hekel aan de herfst die gaat komen en zoekt nog een plek op aarde waar het altijd warm is. De kleuters helpen hem actief mee en pakken zijn koffer in met spullen die kunnen blijven drijven. Ook helpen ze hem zich in het Engels voor te stellen aan zijn nieuwe vriendjes. Een paar kleuters heeft de Bee-bot geprogrammeerd om Semmy de weg te wijzen. Twee kleuters zijn bijzondere vissen aan het schilderen geïnspireerd op Picasso. En vandaag gaan ze ook nog ergens de dans oefenen die Semmy kan doen als hij zijn nieuwe vriendjes ziet, op de muziek van Vivaldi. Dansen is de passie van deze leerkracht en daarom heeft ze ook de andere kleuterklassen deze dans geleerd.

De leerkracht zet haar stoel in de kring en dat is het teken dat de kleuters ook hun stoel op de voorbedrukte lijn mogen zetten. Het is tijd voor Leesplezier! Bij elke les zijn er verschillende prentenboeken waar de leerkracht uit kan kiezen en deze keer is het een boek van Eric Carle geworden. Sommige kinderen maken daarna een tekening en dat is meteen aanleiding voor het bijschrijfgesprek. De leerkracht gaat naast het tekenende kind zitten en schrijft op een doorzichtige sheet wat de kleuter heeft getekend. En de kleuter tekent nog wat meer details waardoor de tekening nóg duidelijker wordt. Een mooi begin van de doorlopende lijn Stellen naar de midden- en bovenbouw!

Die middag komen de ouders op school want er is een afsluitende tentoonstelling met alle Themawerkstukken en -mappen van de kinderen die ze in de afgelopen periode hebben gemaakt. Iedereen heeft vanuit een eigen verwonderende vraag iets uitgewerkt, van Stopmotionfilmpjes tot een groot voertuig waar écht twee kinderen in passen en waar ze mee over land, door water en lucht naar het warme eiland van Semmy kunnen komen om hem op te zoeken.

En zo gaat het jaar door en door… Elke dag is een nieuw avontuur voor zowel de leerkracht als de kinderen. Dat is werken met de nieuwe onderbouwlijn van DaVinci!

Wil je meer weten? Klik hier voor meer informatie of vraag een presentatie aan voor het hele team via info@davinciacademie.nl

Waarom is wereldverkenning belangrijk? Bij de CITO-scores en in het middelbaar onderwijs gaat het toch vooral om rekenen en taal? Waarom zouden we aan wereldverkenning doen? Kinderen verkennen de wereld vanzelf vanaf hun geboorte, daar hoeven we toch geen extra aandacht aan te besteden?

 Authentiek en verbonden

Door de interactie met de wereld en hun medemens leren kinderen hun eigen identiteit kennen. Door kinderen te begeleiden in het verkennen van de wereld zorgen we dat kinderen authentiek blijven en dus zo dicht mogelijk bij zichzelf blijven staan met daarbij een open, verwonderlijke houding naar hun omgeving. Door ze te helpen een fundamentele ordening aan te brengen in die talrijke -op het eerste gezicht onsamenhangende- indrukken die het kind in de buitenwereld opdoet, laten we kinderen zien dat geen enkele gebeurtenis in de wereld op zichzelf staat en geven we ze handvatten waarmee ze in de toekomst als volwassene bewust met hun omgeving om kunnen gaan. Zo zal een kind ervaren dat alles met elkaar verbonden is en wat zijn of haar plek is in het geheel. Door het bijbrengen van die medeverantwoordelijkheid voor het grote geheel draagt deze wereldverkenning bij tot het opvoeden tot vrede.

De wereld in samenhang

Door de wereld in samenhang te zien is het onmogelijk de vakken apart aan te bieden en kunnen er dus geen aparte vakken aardrijkskunde, geschiedenis, biologie, maatschappijleer, techniek, natuur- en scheikunde, verzorging, filosofie en levensbeschouwing meer bestaan. Deze onnatuurlijke grenzen tussen de vakken dienen te worden opgeheven zodat onderwijs als een geheel aangeboden kan worden. Daarbij ga je altijd uit van het grote geheel, waarna er ingezoomd kan worden op een detail. Zo zullen kinderen ook dit geheel blijven zien en kan de nieuwe kennis op de goede plek worden opgeslagen en teruggevonden.

Wereldburgerschap

We zijn aangekomen in een tijd waarin de hele wereldbevolking met elkaar verbonden is, middels het internet, middels de snelle vervoersmogelijkheden en middels een intrinsieke interesse in elkaar. Het kind is dus een wereldburger, daarom is het van belang om kinderen te leren de wereld vanuit verschillende culturele en levensbeschouwelijke brillen te bekijken, zodat kinderen voorbereid zijn op ontmoetingen met andere wereldburgers en zicht hebben op mondiale thema’s. Door kinderen op verschillende manieren te leren samenwerken en samen beslissingen te leren nemen, leren ze hoe ze invulling willen geven aan hun rol als burger en ontwikkelen ze houdingen en vaardigheden waardoor ze voorbereid zijn om hun plek in te nemen in de Nederlandse en mondiale samenleving.

Conclusie

Binnen wereldverkenning worden kinderen gestimuleerd authentieke, verantwoordelijke wereldburgers te worden die hun eigen individuele plek kennen en een goed ontwikkeld zicht op het grote geheel hebben, waardoor kinderen een bijdrage leveren aan een vreedzame mondiale samenleving..

Meer weten? Kijk op deze website of mail naar info@davinciacademie.nl